De afgelopen weken moesten we – jammer genoeg – in de media vaak lezen over schouwbranden in onze stad en deelgemeenten. Er leek geen week zonder schouwbrand voorbij te gaan. Bezorgd over deze evolutie vroeg ik bij de hulpverleningszone Waasland de juiste cijfers op en vroeg ik hen en het stadsbestuur om voldoende sensibiliseringsinitiatieven op te zetten om schouwbranden zo veel mogelijk te vermijden. Want beter voorkomen dan genezen!

Gemiddelde winter
Uit de opgevraagde cijfers blijkt dat er deze stookperiode (cijfers tot 31 januari 2021) al 8 schouwbranden plaats vonden, 1 in Belsele, 3 in Sinaai, en 4 in Sint-Nikaas centrum. Enkel Nieuwkerken lijkt er deze winter aan te ontsnappen. Als we deze cijfers vergelijken met de jaren 2016-2020 (*) dan blijkt dat het aantal schouwbranden deze winter voorlopig onder het gemiddelde ligt van de afgelopen jaren. Al moeten we hier de kanttekening maken dat de cijfers van deze winter maar tot 31 januari 2021 beschikbaar waren en dus onvolledig zijn. Algemeen gezien over een evolutie van 5 jaar neemt het aantal schouwbranden wel af maar blijft het aantal gevallen in onze stad hoog.   

Grote inzet van middelen
Alleszins is iedere schouwbrand er één te veel. Het bestrijden van een schouwbrand heeft trouwens ook een serieuze impact op de werking van de hulpverleningszone. Voor een schouwbrand worden maar liefst 4 voertuigen en 17 personeelsleden opgeroepen. Het gaat om een commandowagen met een officier, een autopomp, een autoladder en een kleine tankwagen. Er wordt bij dergelijke interventie ook steeds voor elk voertuig een reserveteam opgeroepen zodat voldoende manschappen beschikbaar zijn om uit te rukken. De (maatschappelijke) kost van zo’n interventie is dus ook qua personele en materiele inzet niet min.

Verschillende oorzaken
Uiteraard is er ook vooral de materiele schade, de miserie en de kosten voor de slachtoffers van zo’n schouwbrand. Voorkomen is dus beter dan genezen. De meest voorkomende oorzaken van schouwbranden zijn: een schouwkanaal dat onvoldoende gereinigd is, een obstructie in de schouw (bv. een vogelnest), het gebruik van houtsoorten die meer hars bevatten (die harsen zetten zich af in de schouw en vormen een ontvlambare laag) en onvoorzichtigheid bij het aanmaken van het vuur (brandend papier als vliegvuur in de schoorsteen). Bijna alle schoorsteenbranden worden veroorzaakt door het verbranden van hout (open haard, houtkachel, inbouwcassette).

“Schouwbranden hebben een grote impact op het leven van slachtoffers en vergen heel wat inzet van onze brandweer. Voorkomen is dus beter dan genezen. Daarom vroeg ik de burgemeester en hulpverleningszone welke sensibiliseringsinitiatieven momenteel al lopen en drong ik er op aan om hier ook in de toekomst op in te zetten. Het aantal schouwbranden moet in de komende jaren verder omlaag. “
Karel Noppe, gemeenteraadslid Open Vld
 

Sensibiliseringsacties
Tijdens de piekmomenten van de schouwbranden (maanden september t.e.m. maart) voert de hulpverleningszones verschillende sensibiliseringscampagnes:

• Campagne 'Donkere dagen' op sociale media (Facebook, Twitter en lnstagram) die gedeeld kan worden via de gemeenten. Die richt zich ook specifiek op schouwbranden.
• Artikels in gemeentelijke infobladen.
• Tips op de website www.hvz-waasland.be.
• Pers: tips meegeven n.a.v. schouwbranden.

Daarnaast sensibiliseert de hulpverleningszone ook via hun algemene campagnes rond brandveilig samenleven zoals het scholenproject VUUR, standen op markten en evenementen, infosessies aan kwetsbare groepen, a.d.h.v. gratis huisbezoeken. Na een brand verdelen ze flyers met een sensibiliserende boodschap in de nabije omgeving van de brand!

Ook in de toekomst zullen de hulpverleningszone en het stadsbestuur blijven inzetten op sensibilisering. Zo is er momenteel een campagne in ontwikkeling (klaar tegen 2022) die specifiek inzet op sensibilisering rond woningbrand bij particulieren. Er wordt daarbij gefocust op de grootste oorzaken van brand en de meest voorkomende ruimtes waar branden starten. Schouwbrand wordt daarin mee opgenomen. Het wordt een multimediale campagne waarbij ingezet wordt op online visibiliteit (website en sociale media), geprinte visibiliteit via gemeentelijke infobladen en een interactieve infostand die aanwezig zal zijn op lokale evenementen of waarmee men naar specifieke doelgroepen kan gaan.

(*) Totaal aantal schouwbranden (Sint-Niklaas + deelgemeenten)
2016: 20
2017: 20
2018: 11
2019: 6
2020: 13
2021: 8 (cijfers t.e.m. 31/1/21)

Terug naar overzicht